In dit artikel staat alle informatie betreffende tekenbeten opgesomd. Inclusief informatie over het verwijderen van een teek, bescherming tegen een teek, de behandeling van een tekenbeet. Maar ook over de ziekte van Lyme en teken bij katten of honden. Daarnaast worden ook diverse producten aangeboden die beschermen tegen het krijgen van teken of juist helpen bij het verwijderen van teken.
Hieronder staat een overzicht van relevante artikelen betreffende tekenbeten. Daaronder wordt algemene informatie betreffende een tekenbeet gegeven. Onder andere wat teken nu eigenlijk zijn, wat de leefwijze van teken is en hoe je een tekenbeet op kunt lopen.
Relevante artikelen betreffende tekenbeten:
- Teek verwijderen
- Bescherming tegen teken
- Behandeling tekenbeet
- De ziekte van Lyme
- Teken bij honden
- Teken bij katten
Wat zijn teken en hoe krijg je een tekenbeet?
Wat zijn teken nou eigenlijk. Teken zijn kleine beestjes die een beetje op spinnen lijken. Teken komen voornamelijk voor in laaghangende takken van bomen en struikachtige planten zoals bijvoorbeeld de bosbes. Ze kunnen natuurlijk ook gewoon in je tuin voor komen.
Teken bestaan er in verschillende soorten en maten. De kleinste teken zijn nauwelijks zichtbaar en hoogstens een paar millimeter groot. Terwijl de wat grotere teken wel een centimeter lang kunnen zijn. Hoe klein of groot de teken ook zijn, je kunt zeker verwachten dat ze groter groeien wanneer ze je niet verwijdert. Teken zijn namelijk parasieten, ze leven van bloed dat ze opzuigen bij mensen en dieren. Dit bloed gebruiken de vrouwelijke teken namelijk om hun kroost groot te brengen.
Een teek is meestal bruin-zwart gekleurd, maar er bestaan ook varianten die een wat rodere kleur hebben. Teken kunnen alleen van struik tot struik kruipen en kunnen niet vliegen, of zoals soms gedacht wordt, springen. Teken zijn vooral actief in het najaar en het voorjaar. In het voorjaar worden ze actief wanneer de eerste warme dagen net achter de rug zijn. In de heetste zomerdagen zijn ze minder actief. Door de zachte winters is het ook mogelijk dat je een teek oploopt in de winterperiode. Teken kunnen in grote hoeveelheden voorkomen in hoog gras of bijvoorbeeld heidevelden.
Vanaf dit gras of deze struiken klimmen teken tegen passerende mensen of bijvoorbeeld honden of katten op. Teken weten hun gastheren op te sporen door het verhoogde koolzuurgehalte in de uitademingslucht, lichaamswarmte, verspreiding van geuren, verandering van lichtinval of een combinatie ervan.l. Een van de weinige beschermingen tegen teken is tekenwerende kleding. Deze kleding is geïmpregneerd met een bepaalde stof die er voor zorgt dat teken bedwelmt raken en vaak zelfs dood gaan. Deze tekenwerende kleding is veilig voor mensen en de stof in deze kleding is zelfs nog werkzaam na meer dan tachtig wasbeurten.
Tekenwerende kleding levert een behoorlijke zekerheid dat je niet door een teek gebeten wordt. Mocht je deze kleding niet dragen, of gewoon heel veel pech hebben, dan bijt de teek zich vast en zuigt zich vol met bloed. Wanneer je de teek niet verwijdert zwelt de teek langzaam op. Wanneer de teek zich helemaal heeft volgezogen laat hij uiteindelijk vanzelf los.
Teken komen voor in bijvoorbeeld heidevelden, de strooisellaag in een bos of gewoon in een tuin. Wanneer je dus midden in de natuur bent opgegroeid is het haast onvermijdelijk dat je wel eens een teek hebt opgelopen. Een tekenbeet kan in principe geen kwaad, maar het is wel zaak de teek zo snel mogelijk te verwijderen. Wanneer je de teek binnen 8 uur op een goede manier verwijdert is er niks aan de hand. Vaak kun je de teek ook nog na 24 uur verwijderen en geen besmetting oplopen. Uiteraard is het verstandig om de teek zo snel mogelijk te verwijderen. Sommige teken , dus niet alle, dragen namelijk een bacterie bij zich die de ziekte van Lyme kan veroorzaken.
Wanneer je vaker een teek hebt gekregen kun je met een beetje oefening aanvoelen wanneer je weer een nieuwe teek hebt opgelopen. Wanneer een teek zich vastbijt veroorzaakt dit namelijk een specifieke (maar lichte) jeuk. Vaak weet je dan al, voordat je hebt gekeken, dat je een teek hebt. Dit verlaagt de tijd tot verwijdering natuurlijk aanzienlijk.
Overal op je lichaam kunnen teken zich vastklampen. Meestal blijven ze zitten op warme vochtige plekken zoals onder de oksels en de knieholtes. Bij kinderen zitten ze regelmatig achter op het hoofd en achter de oren. Wanneer je op teken controleert is het dus verstandig voornamelijk op deze plekken te kijken.
De vrouwtjes en mannetjes teken verschillen van elkaar. De mannetjes zuigen geen bloed en brengen dus geen bacteriën over, de vrouwtjes doen dit wel en blijven soms wel tot twee weken hangen. De reden dat vrouwtjes teken wel bijten is dat het vrouwtje extra bloed nodig heeft voor het leggen van eitjes.
Levenswijze van teken
De teek is een parasiet en wordt geschaard onder de categorie kleine geleedpotige (of spinachtige). Met zijn mond zet hij zich vast in de huid van de gastheer om bloed op te zuigen. In de hele wereld bestaan honderden verschillende soorten teken. Al deze teken kun je onderverdelen in harde en zachte teken. De harde teken hebben een soort schildje op hun rug. De meest voorkomende teek in Nederland heet de Ixodes Ricinus en is ook een harde teek.
Zachte teken hebben geen schildje. Deze teken zijn meestal te vinden in bijvoorbeeld een vogelnest of een broedplaats van andere dieren. Deze teek wordt ook wel de duiven- of kippenteek genoemd.Een van de andere teken in ons land is de Dermacentorteek en is een exoot die zich enkele jaren geleden in ons land heeft gevestigd. Deze teek kan voor de mens gevaarlijke ziekteverwekkers bij zich dragen.
Teken hebben een bepaalde levenscyclus. Het eerste stadium van de teek is een larve. Via vervelling ontwikkeld deze larve zich tot een nimf die vervolgens uitgroeit tot een echte teek zoals je die in je tuin kunt tegenkomen. In elk van de drie stadia zoekt de teek een nieuwe gastheer. Dit betekend dat het tweede stadium, de nimf, van deze teek het gevaarlijkst is. In dit stadium heeft de teek al een keer bloed opgezogen bij een andere gastheer, wat betekent dat de teek besmet kan zijn met gevaarlijke bacteriën waaronder de Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Aan de andere kant is de teek in het tweede stadium nog redelijk klein waardoor hij minder goed opvalt en dus minder vaak op tijd verwijdert wordt.
Waarom zijn tekenbeten gevaarlijk?
Sommige tekenbeten zorgen ervoor dat je besmet raak met de Borrelia bacterie. Deze bacterie kan ervoor zorgen dat je de ziekte van Lyme oploopt. In Nederland zijn gemiddeld14 % van de teken besmet met deze bacterie. Het RIVM heeft in 1994 en 2005 een enquête gehouden. Hieruit bleek dat het aantal geconstateerde besmettingen van de Lyme bacterie meer dan was verdubbelt. In 1994 bezochten 33.000 Nederlanders hun huisarts vanwege een tekenbeet, hiervan bleken uiteindelijk 6500 mensen de ziekte van Lyme te hebben ontwikkeld. In 2005 telde het aantal bezoeken aan de huisarts 73.000 mensen waarvan maar liefst 17.000 mensen besmet bleken te zijn met de bacterie.
De kritische factor voor besmetting is de tijd die een teek op de huid doorbrengt. Een teek zuigt zich vol met bloed wat wel 24 tot 78 uur kan duren. Pas wanneer de teek vol zit met bloed kan de teek de Borrelia bacterie overbrengen. Wanneer een teek dus binnen 24 uur wordt verwijderd is de kans op besmetting dus zeer klein.
Hoe loop je een teek op?
Soms hoor je het verhaal dat teken zich uit een boom kunnen laten vallen zodra je langs loopt. Dit is in een fabeltje. Voor een teek is het logischer om zo laag mogelijk bij de grond te zitten. Hierdoor kunnen ook de kleinere dieren als gastheer fungeren. Dit fabeltje is mogelijk ontstaan vanwege het feit dat teken zich soms ook achter je oren vastbijten. Teken kunnen echter, over je kleding, helemaal naar boven kruipen zonder dat je hiervan iets in de gaten hebt.
Volgens een Wagenings onderzoek wordt 41% van de tekenbeten opgelopen in het bos en 31% in eigen tuin. In Nederland is de Flevopolder het beruchtst, er zijn verhalen van wandelaars die meer dan 100 teken zijn opgelopen nadat ze van de paden waren afgedwaald. Op basis van schattingen wordt de kans op de ziekte van Lyme geschat op 1 tot 3 procent van de gevallen. Zoals eerder gezegd, als de teek binnen 24 uur op een goede manier verwijdert is, is de kans op de ziekte van Lyme veel kleiner, maar niet onmogelijk. Besmetting met de Borrelia bacterie lijdt overigens lang niet altijd tot de ziekte van Lyme.